علم بهتراست یاثروت

 

کمیل مى‏گوید: امیرالمؤمنین على بن ابى‏طالب‏علیه السلام دست مرا گرفت و به سوى قبرستان کوفه‏برد. هنگامى که به صحرا رسیدیم، آه پردردى کشید و فرمود:

اى کمیل بن زیاد! این دل‏ها همانند ظرف‏هاست که بهترین آنها ظرفى است که گنجایش ونگهدارى‏اش بیشتر باشد; پس آنچه براى تو مى‏گویم، حفظ کن و به یاد داشته باش; مردم سه‏گروهند: علماى الهى و دانش طلبانى که در راه نجات دنبال تحصیل علمند و احمقان بى‏سروپا که‏دنبال هر صدایى مى‏دوند، با هر بادى حرکت مى‏کنند، آنها با نور علم و دانش روشن نشده‏اند و به‏ستون محکمى پناه نبرده‏اند.

اى کمیل! علم بهتر از مال است; علم تو را پاسدارى مى‏کند، ولى تو باید حافظ مال باشى; مال باانفاق کم مى‏شود، ولى علم با انفاق افزوده مى‏گردد; دست پروردگان مال به مجرد زوال مال از بین‏مى‏روند (ولى شاگردان علم پایدارند).

اى کمیل بن زیاد! شناخت علم آیینى است که با آن جزا داده مى‏شود و برهمه فرض و لازم است;به وسیله آن انسان در دوران حیات اطاعت فرمان خدا مى‏کند و بعد از وفات نام نیک از او مى‏ماند;علم حاکم است و مال محکوم و مغلوب.

اى کمیل! ثروت اندوزان مرده‏اند، در حالى‏که ظاهرا در صف زندگانند، ولى دانشمندان تا دنیابرقرار است زنده‏اند خود آنها از بین مردم رفته‏اند ولى چهره آنها در آیینه دل‏ها نقش شده است.